Sau khi lội nước, nhiều xe điện gặp tình trạng sạc chập chờn, pin nhanh hết, công suất giảm rõ rệt hoặc xuất hiện mùi khét và tiếng động bất thường. Đây là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ hư hỏng hệ thống pin và điện.
Những trận mưa lớn kéo dài sau bão tại Hà Nội và nhiều tỉnh phía Bắc đã khiến hàng loạt tuyến phố ngập sâu, buộc nhiều phương tiện phải lội qua vùng nước ngập, trong đó có xe điện.
Nhiều người dùng tin rằng xe điện an toàn hơn vì không có động cơ xăng hay ống xả, tuy nhiên thực tế hoàn toàn ngược lại. Hệ thống điện áp cao và pin lithium vốn nhạy cảm với nước, nếu bị xâm nhập sẽ gây hư hỏng nghiêm trọng, thậm chí nguy cơ cháy nổ.
Các chuyên gia khuyến cáo, khi xe điện đi qua vùng ngập, nước bẩn có thể lọt vào các bộ phận quan trọng như cổng sạc, gioăng chống nước hoặc khoang pin. Nếu không được phát hiện và xử lý sớm, xe có thể gặp hàng loạt vấn đề về sạc, vận hành và an toàn điện.
Xe sạc chậm hoặc báo lỗi khi sạc
Một trong những dấu hiệu đầu tiên của hư hỏng do nước là việc sạc chậm hoặc báo lỗi. Khi nước lọt vào cổng sạc hoặc khoang pin, hệ thống quản lý pin (BMS) sẽ tự động ngắt để bảo vệ xe.
Chủ xe có thể nhận thấy sạc diễn ra chập chờn, mất nhiều thời gian hơn bình thường hoặc hệ thống báo lỗi. Trong một số trường hợp, nếu cố tiếp tục sạc, dòng điện có thể bị rò rỉ hoặc chập mạch, làm hỏng bộ sạc.
Cách xử lý đúng là ngắt sạc ngay lập tức, lau khô cổng sạc và các linh kiện bên ngoài, để xe khô tự nhiên khoảng một ngày. Sau đó, mang xe đến trung tâm dịch vụ chính hãng để kiểm tra và bảo đảm an toàn trước khi sử dụng lại.
Công suất giảm và tụt pin nhanh
Một vấn đề khác thường gặp là xe vận hành yếu hơn dù pin vẫn đầy, xe tăng tốc chậm hoặc không đạt được tốc độ tối đa. Đây là dấu hiệu cho thấy hơi ẩm đã xâm nhập vào một số cell pin hoặc bộ điều khiển công suất (controller), khiến điện áp đầu ra không ổn định.
Pin lithium trên xe điện được thiết kế kín nước, nhưng nếu gioăng bị hở hoặc xe bị ngâm lâu trong lũ, hơi ẩm có thể len vào, gây ăn mòn hóa học và mất cân bằng điện áp giữa các cell.
Khi điều này xảy ra, hệ thống BMS sẽ cắt giảm công suất tổng để bảo vệ pin, dẫn đến xe yếu hơn trước và quãng đường di chuyển sau mỗi lần sạc giảm đáng kể. Thậm chí, đồng hồ pin có thể tụt nhanh hoặc giảm đột ngột khi tăng ga mạnh.
Nếu tiếp tục sử dụng, pin có thể bị phồng, rò điện và trong trường hợp xấu nhất có thể gây cháy nổ. Vì vậy, khi phát hiện các dấu hiệu này, người dùng nên ngừng vận hành và không sạc cho đến khi được kiểm tra kỹ thuật.
Mùi khét và tiếng động lạ
Nhiều xe điện sau khi đi qua vùng ngập xuất hiện mùi khét hoặc tiếng “xè xè”, “rào rào” khi tăng tốc. Đây là dấu hiệu của dòng điện rò hoặc phóng điện cục bộ tại những vị trí bị ẩm như giắc nối, dây dẫn, cổng sạc hoặc cuộn môtơ.
Lớp cách điện bị ẩm có thể gây hiện tượng hồ quang điện (arcing), tạo tia lửa kèm tiếng lép bép hoặc nổ nhẹ.Các tia lửa này sinh nhiệt, làm cháy xém vật liệu nhựa hoặc lớp cách điện, phát ra mùi khét đặc trưng.
Khi gặp tình huống này, người dùng cần ngắt nguồn ngay lập tức, không cố vận hành xe và nhanh chóng đưa đến trung tâm dịch vụ chính hãng để kiểm tra toàn bộ hệ thống điện và pin, tránh nguy cơ cháy lan.
Màn hình, nút bấm hoạt động bất thường
Nước còn có thể xâm nhập vào hệ thống điều khiển như màn hình và nút bấm, khiến màn hình nhấp nháy, đèn pha tự bật hoặc nút bấm phản ứng chậm.
Dù không ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng vận hành, các sự cố này cho thấy hệ thống điện phụ của xe đã bị ẩm và nếu không được xử lý sớm, có thể gây hỏng vĩnh viễn hoặc dẫn đến chập cháy.
Cách xử lý khi xe điện bị nước vào
Khi nghi ngờ xe điện bị ngấm nước, tuyệt đối không sạc, không bật khóa điện và không khởi động xe. Xe nên được đỗ ở nơi khô ráo, thoáng gió, tránh ánh nắng gắt. Chủ xe có thể lau sạch cổng sạc và chân tiếp xúc, nhưng không nên tự ý tháo lắp pin hoặc bộ điều khiển.
Phương án an toàn nhất là đưa xe đến trung tâm dịch vụ chính hãng để kỹ thuật viên kiểm tra toàn diện pin, hệ thống điện áp cao và các chi tiết điện tử. Việc kiểm tra chuyên sâu giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn và tránh những sự cố nghiêm trọng hơn sau này.