Từng là biểu tượng truyền cảm hứng cho giới khởi nghiệp Việt Nam nhưng các “cá mập” như Shark Thủy, Shark Tam và Shark Bình lần lượt lao đao.
Shark Bình trong danh sách cố vấn của AntEX. Ảnh: AntEX
Từng là biểu tượng truyền cảm hứng cho tinh thần khởi nghiệp Việt Nam, nhưng những “cá mập” đình đám như Nguyễn Ngọc Thủy (Shark Thủy), Phạm Văn Tam (Shark Tam) và Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình) đã phải đối mặt với những cáo buộc hình sự nghiêm trọng hoặc đang vướng lùm xùm liên quan đến các thương vụ đầu tư.
Shark Thủy vướng lao lý vì sai phạm tài chính
Ngày 22.3.2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố, bắt tạm giam ông Nguyễn Ngọc Thủy – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn Giáo dục Egroup – về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Nhiều nhà đầu tư tố cáo ông Thủy đã chiếm đoạt tiền thông qua việc chuyển nhượng cổ phần Egroup.
Ông Nguyễn Ngọc Thủy, sinh năm 1982, được biết đến với tên gọi “Shark Thủy” sau khi tham gia chương trình Shark Tank Việt Nam. Ông là người sáng lập hệ sinh thái giáo dục Egroup – Apax Holdings (IBC). Trong đó, Tập đoàn Egroup là công ty mẹ, các công ty con nổi bật gồm: Apax Holdings – đứng sau chuỗi trung tâm Anh ngữ Apax Leaders, hệ thống mầm non Igarten, trường liên cấp Firbank Australia; hay Công ty cổ phần tập đoàn hạ tầng giáo dục (Edu Infra Group) Công ty cổ phần Ozen Health and Beauty; Công ty cổ phần Anh ngữ Apax…
Egroup từng được xem là mô hình thành công trong ngành giáo dục tư nhân, có thời điểm Apax Leaders sở hữu hơn 120 trung tâm trên toàn quốc, phục vụ khoảng 120.000 học viên. Năm 2020, doanh thu Apax Holdings đạt 2.000 tỉ đồng, gấp đôi so với hai năm trước. Tuy nhiên, sau đại dịch COVID-19, chuỗi trung tâm rơi vào khủng hoảng tài chính, nợ lương giáo viên, nợ học phí phụ huynh và hàng loạt đơn khiếu nại.
Tình hình càng trở nên nghiêm trọng khi Bảo hiểm xã hội Hà Nội công bố Egroup và các công ty thành viên chậm đóng hơn 103 tỉ đồng tiền bảo hiểm. Trong đó, Apax Leaders nợ 57,1 tỉ đồng, IGarten nợ 18,4 tỉ đồng, CMS Edu nợ 10,6 tỉ đồng.
Năm 2022, Apax Holdings ghi nhận lỗ ròng 87 tỉ đồng, cao nhất kể từ khi thành lập. Đến cuối năm 2023, cổ phiếu IBC bị hủy niêm yết trên HoSE và đình chỉ giao dịch trên UPCoM.
Cùng với quá trình điều tra hình sự và việc hàng chục trung tâm bị đình chỉ hoặc giải thể, hệ sinh thái Egroup – từng là biểu tượng thành công của khởi nghiệp Việt Nam rơi vào cảnh lao đao.
Shark Tam và cáo buộc buôn lậu, trốn thuế
Nếu “Shark Thủy” vướng lao lý vì sai phạm tài chính, thì “Shark Tam” lại đối mặt cáo buộc trốn thuế và buôn lậu.
Theo đó, từ năm 2016 đến tháng 7.2019, Cục Thuế TP.HCM (nay là Chi cục Thuế khu vực II) đã tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật về thuế tại Tập đoàn Asanzo.
Asanzo mua linh kiện của Công ty Trần Thoàn và ký hợp đồng với Công ty VTB để gia công, lắp ráp một phần. Sau đó, Asanzo lắp ráp thành phẩm là mặt hàng điều hòa nhiệt độ rồi xuất bán cho Công ty Điện lạnh Asanzo nhưng không xuất hóa đơn, không kê khai thuế.
Cục Thuế TP.HCM đã ra quyết định chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm đến Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM để xử lý theo quy định pháp luật.
Phạm Văn Tam được xác định là đã chỉ đạo Phạm Xuân Tình ký kết các hợp đồng nguyên tắc với Công ty Việt Tài, Công ty An Thiên, Công ty Trần Thoàn; sau đó không xuất hóa đơn và để ngoài sổ sách kế toán liên quan đến doanh thu bán hàng cho Công ty Điện lạnh Asanzo của Tập đoàn Asanzo.
Đồng thời, sử dụng hóa đơn không hợp pháp để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế, nhằm mục đích trốn số tiền thuế phải nộp là hơn 15,7 tỉ đồng.
Tháng 9.2025, Viện KSND TPHCM ban hành cáo trạng truy tố bị can Phạm Văn Tam (Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Asanzo) về tội Buôn lậu và Trốn thuế.
Shark Bình và lùm xùm AntEx
Mới đây nhất, ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình) – Chủ tịch NextTech Group – cũng đang đối mặt nhiều phản ánh về dự án tiền số AntEx. Nhiều nhà đầu tư cho biết, mất tiền hoặc không thể rút vốn khỏi nền tảng này.
Một trong những dự án gây chú ý và khiến Shark Bình vướng “lùm xùm” là dự án tiền mã hóa/tiền số AntEx, một vụ việc đã được cơ quan công an vào cuộc điều tra.
Theo tìm hiểu, năm 2021, ông Nguyễn Hòa Bình từng công bố đầu tư 2,5 triệu USD vào dự án blockchain AntEx thông qua quỹ Next100Blockchain, đồng thời giữ vai trò cố vấn chiến lược.
AntEx được giới thiệu là một hệ sinh thái tài chính phi tập trung (DeFi) với tham vọng phát triển stablecoin VNDT, thu hút sự chú ý của cộng đồng đầu tư trong nước dù thời điểm đó các loại tài sản mã hóa chưa có cơ sở pháp lý tại Việt Nam.
Chỉ thời gian ngắn sau đó, token AntEx lao dốc và mất tới 99% giá trị, website cùng các kênh mạng xã hội chính thức của dự án cũng lần lượt ngừng hoạt động.
Tháng 3.2023, AntEx bất ngờ đổi tên thành Rabbit (RAB) nhưng đồng token mới cũng tiếp tục giảm sâu, mất khoảng 95% giá trị so với mức đỉnh. Từ đó AntEx gần như không còn được nhắc đến.
Cho đến ngày 24.9 vừa qua, Shark Bình bất ngờ lên tiếng bình luận trên trang cá nhân về dự án AntEx. Ông cho rằng, nhiều startup hiện nay phát hành coin chỉ để huy động vốn sớm. “Họ tung coin, gom 3-5 triệu USD, rồi bắt đầu ‘hư’. Phần lớn các dự án không triển khai tiếp hoặc thất bại. 99% coin rơi vào cảnh này: Nhà đầu tư mất tiền, trong khi chủ dự án lại ‘ôm tiền’ hưởng lợi một cách hợp pháp” – Shark Bình nói.
Liên quan đến dự án này, Công an TP Hà Nội cho hay, đã tiếp nhận và xử lý đơn tố giác liên quan ông Nguyễn Hòa Bình và dự án tiền ảo AntEx.