Người Lạ Trên Vỉa Hè
Trời Hà Nội cuối thu se lạnh, những chiếc lá vàng rơi lác đác trên vỉa hè phố Trần Xuân Soạn. Minh – sinh viên năm ba Đại học Dược – đang vội vã đạp xe về phòng trọ sau ca làm thêm ở hiệu thuốc. Chiếc áo khoác cũ không đủ ấm, nhưng cậu vẫn cười, vì hôm nay được chủ tiệm thưởng thêm 50 nghìn.
Đang rẽ vào ngã tư, Minh bỗng thấy một đám đông tụ lại. Giữa vỉa hè, một bà cụ khoảng 70 tuổi nằm bất động, đầu tóc bạc trắng, tay run rẩy. Một vài người đứng quanh, có người gọi điện, có người chỉ trỏ:
— “Lại chiêu trò lừa đảo đấy mà, đừng có dại mà đụng vào.”
— “Hôm trước tôi thấy bà này ở phố Huế cũng ngất, ai đưa đi viện xong mất ví luôn.”
Minh dừng xe, nhìn bà cụ. Gương mặt bà tái nhợt, môi tím lại. Cậu không nghĩ ngợi nhiều, vội chạy đến, quỳ xuống kiểm tra mạch. Yếu. Rất yếu.
— “Bác ơi, bác nghe cháu nói không?” – Minh lay nhẹ.
Không phản hồi.
— “Ai đó gọi cấp cứu giúp em với!” – Minh hô lớn.
Một người đàn ông trung niên lắc đầu:
— “Cậu mà đưa đi là rắc rối đấy. Người ta lừa đấy.”
Minh cắn môi, rồi bế bà cụ lên xe, đạp thẳng đến Bệnh viện Bạch Mai.
Cuộc Gặp Gỡ Định Mệnh
Tại phòng cấp cứu, bác sĩ xác định bà cụ bị tụt huyết áp nặng, nếu chậm vài phút có thể nguy hiểm đến tính mạng. Minh ngồi chờ ngoài hành lang, lo lắng. Cậu không có tiền, chỉ còn vài trăm nghìn trong ví, nhưng vẫn ký giấy cam kết thanh toán viện phí.
Khoảng một tiếng sau, bác sĩ ra thông báo: bà cụ đã tỉnh.
Minh bước vào phòng bệnh. Bà cụ nhìn cậu, ánh mắt lờ mờ nhưng ấm áp:
— “Cháu… là người đưa bà vào viện?”
— “Dạ vâng. Cháu tên Minh, sinh viên Dược.”
Bà cụ nắm tay Minh, giọng run run:
— “Cảm ơn cháu. Nếu không có cháu, bà đã…”
Minh cười nhẹ:
— “Không có gì đâu ạ. Cháu chỉ làm điều cần làm.”
Bà cụ nhìn cậu thật lâu, rồi hỏi:
— “Cháu có vội không? Ngồi lại nói chuyện với bà một chút nhé.”
Bí Mật Sau Tấm Lòng
Qua câu chuyện, Minh biết bà tên là Nguyễn Thị An, sống một mình trong căn biệt thự cổ ở phố Phan Đình Phùng. Bà từng là giảng viên Đại học Y, chồng mất sớm, con trai duy nhất định cư ở nước ngoài. Hôm nay bà đi bộ ra hiệu thuốc thì bị ngất.
— “Bà già rồi, không ai chăm sóc. Người ta nhìn bà như gánh nặng.” – bà thở dài.
Minh lặng người. Cậu cũng từng thấy mẹ mình bị người ta khinh vì nghèo.
— “Cháu không nghĩ vậy đâu. Bà là người tốt.”
Bà cụ mỉm cười, ánh mắt sáng lên:
— “Cháu có thể đến thăm bà không? Bà muốn mời cháu ăn cơm.”
Minh gật đầu. Từ hôm đó, cậu thường ghé nhà bà An mỗi cuối tuần. Bà nấu ăn, kể chuyện, dạy Minh những kiến thức y học quý giá. Căn nhà cổ trở thành nơi Minh tìm thấy sự ấm áp, như có một người bà thứ hai.
Bước Ngoặt Cuộc Đời
Một ngày, bà An gọi Minh đến, đưa cho cậu một phong bì:
— “Bà có một đề nghị. Cháu có muốn sang Đức học không?”
Minh sững sờ:
— “Bà nói gì ạ?”
— “Bà có một suất học bổng tại Đại học Heidelberg – nơi bà từng giảng dạy. Bà muốn trao cho cháu.”
Minh không tin vào tai mình. Cậu nghèo, chưa từng nghĩ đến việc ra nước ngoài.
— “Nhưng… cháu không có tiền, không có tiếng Anh tốt…”
— “Bà sẽ giúp cháu. Cháu có tâm, có tài, bà tin cháu sẽ thành công.”
Minh xúc động, nước mắt rơi. Cậu ôm bà, như ôm lấy cả một giấc mơ.
Những tháng ngày xa xứ
Minh sang Đức, ban đầu chật vật với ngôn ngữ, văn hóa, nỗi nhớ nhà. Nhưng cậu kiên trì, học ngày học đêm, làm thêm ở phòng thí nghiệm. Bà An thường gọi điện động viên, gửi sách, gửi thuốc bổ. Minh dần trở thành sinh viên xuất sắc, được mời tham gia nhóm nghiên cứu về dược lý sinh học.
Ba năm sau, Minh bảo vệ luận án tiến sĩ với đề tài về thuốc điều trị ung thư từ thảo dược Việt Nam. Cậu được mời phát biểu tại hội nghị Dược quốc tế ở Berlin.
— “Điều gì đã đưa anh đến đây?” – phóng viên hỏi.
Minh mỉm cười:
— “Một bà cụ trên vỉa hè Hà Nội. Người mà ai cũng nghĩ là lừa đảo. Nhưng bà đã cho tôi cả một cuộc đời mới.”
5. Trở về
Minh trở về Việt Nam, mở một trung tâm nghiên cứu Dược miễn phí cho sinh viên nghèo. Cậu đến các vùng quê, tìm cây thuốc, hướng dẫn bà con cách sử dụng. Trên tường trung tâm treo bức ảnh bà An, với dòng chữ:
“Một hành động tử tế có thể thay đổi cả số phận.”
Bà An mất một năm sau đó, trong giấc ngủ yên bình. Minh đứng bên mộ bà, lặng lẽ đặt bó hoa cúc trắng.
— “Cháu sẽ sống xứng đáng với niềm tin của bà.”